در دنیای امروز، نگرانی‌ها دربارهٔ استفاده از مواد شیمیایی در کشاورزی و تأثیر آن‌ها بر سلامت انسان و محیط‌زیست افزایش یافته است. این مسئله باعث شده تا بسیاری به سمت محصولات ارگانیک گرایش پیدا کنند، با این باور که این محصولات سالم‌تر و ایمن‌تر هستند. اما آیا واقعاً محصولات ارگانیک سالم‌ترند؟ در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های بین کشاورزی سنتی و ارگانیک، تأثیرات آن‌ها بر سلامت انسان و محیط‌زیست، و نتایج پژوهش‌های معتبر در این زمینه می‌پردازیم.
کشاورزی سنتی و استفاده از مواد شیمیایی
در کشاورزی سنتی، برای افزایش تولید و محافظت از محصولات در برابر آفات و بیماری‌ها، از ترکیبات شیمیایی مصنوعی مانند آفت‌کش‌ها، علف‌کش‌ها و کودهای شیمیایی استفاده می‌شود. بقایای این مواد می‌توانند وارد زنجیرهٔ غذایی شده و مشکلاتی نظیر نقص‌های مادرزادی، اختلالات هورمونی، کاهش باروری و حتی سرطان را به همراه داشته باشند. علاوه بر این، استفادهٔ بی‌رویه از این مواد می‌تواند منجر به آلودگی خاک و منابع آبی شود، که خود تهدیدی برای اکوسیستم‌ها محسوب می‌شود.
علاوه براین، مواد غذایی، میوه ها و گیاهانی که توسط انسان مورد استفاده قرار میگیرند در صورت شست و شوی نا مناسب و ناکافی ممکن است مقادیری از این سموم را به همراه داشته باشند. طبعتاً مصرف این خوراکی های آلوده به طور مستقیم سلامتی ما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
کشاورزی ارگانیک و کاهش مواد شیمیایی
کشاورزی ارگانیک بر پایهٔ استفاده از روش‌های طبیعی برای تقویت خاک و کنترل آفات استوار است. در این روش، از کودهای طبیعی، کمپوست‌ها و حشرات سودمند به‌جای مواد شیمیایی مصنوعی استفاده می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که محصولات ارگانیک حاوی سطوح پایین‌تری از بقایای سموم هستند و مصرف آن‌ها می‌تواند میزان مواجهه با ترکیبات شیمیایی مضر را کاهش دهد.
به‌عنوان مثال، پژوهشی منتشرشده در سال ۱۳۹۸ در سومین کنفرانس بین‌المللی علوم صنایع غذایی، کشاورزی ارگانیک و امنیت غذایی، تأکید می‌کند که دستیابی به امنیت، کیفیت و ایمنی غذا یکی از مهم‌ترین چالش‌های آیندهٔ زندگی بشر است و کشاورزی ارگانیک می‌تواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند.(سیویلیکا، مقالات علمی کنفرانس و ژورنال)
تفاوت در ارزش غذایی
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که محصولات ارگانیک ممکن است دارای مقادیر بیشتری از مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها باشند. برای مثال، مطالعه‌ای نشان داده است که میزان آنتی‌اکسیدان‌ها در گوجه‌فرنگی‌های ارگانیک دو برابر بیشتر از انواع غیرارگانیک است. آنتی‌اکسیدان‌ها نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و سرطان دارند.
تأثیر بر سلامت انسان
مصرف محصولات حاوی بقایای سموم و کودهای شیمیایی می‌تواند منجر به تجمع نیترات در بدن شده و خطر ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش را افزایش دهد. همچنین، استفادهٔ بی‌رویه از کودهای شیمیایی می‌تواند باعث تجمع فلزات سنگین مانند کادمیوم در محصولات کشاورزی شود که اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان دارد. از سوی دیگر، مصرف محصولات ارگانیک می‌تواند میزان مواجهه با این ترکیبات مضر را کاهش داده و به بهبود سلامت کلی بدن کمک کند.
به همین دلیل است که کاهش استفاده از سموم شیمیایی در سال های اخیر بسیار مورد توجه کشاورزان و البته افراد مصرف کننده قرار گرفته است. چراکه این موضو می تواند بر سلامت ما تاثیر داشته باشد.
تأثیر بر محیط‌زیست
کشاورزی ارگانیک با کاهش استفاده از مواد شیمیایی مصنوعی، به حفظ تنوع زیستی، بهبود کیفیت خاک و کاهش آلودگی منابع آبی کمک می‌کند. این روش کشاورزی با استفاده از تکنیک‌هایی مانند تناوب زراعی و استفاده از کودهای سبز، ساختار و حاصلخیزی خاک را بهبود می‌بخشد و نیاز به مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.
البته باید به خاطر داشت که امروزه پیشرفت های علم شیمی در زمینه کشاورزی نیز بر بهبود تولید مواد غذایی تاثیر مثبتی داشته است. اگر به مواد شیمیایی با کیفیت و متنوع برای مصارف مختلف نیاز دارید، هیرکان شیمی برای استعلام قیمت مواد شیمیایی و خرید مواد شیمیایی در خدمات شما خواهد بود.
کمپوست، انتخابی ایده آل برای تقویت خاک
همانطور که در ابتدا نیز گفته شد، در کشاورزی ارگانیک تمرکز و توجه به سمت استفاده از ترکیبات طبیعی برای تقویت خاک و محصولات کشورزی به جای سموم مضر شیمیایی است. بر همین اساس، استفاده از کمپوست به عنوان یک کود کاملاً طبیعی و یک تقویت کننده موثر برای خاک به شدت پیشنهاد می شود. در مقاله کمپوست چیست می توانید با این محصول به طور کامل آشنا شوید.
نتیجه‌گیری
در حالی که کشاورزی ارگانیک سعی در کاهش استفاده از مواد شیمیایی دارد و ممکن است مزایای متعددی برای سلامت انسان و محیط‌زیست داشته باشد، اما نمی‌توان آن را به‌طور کامل عاری از ترکیبات شیمیایی دانست. با این حال، مصرف محصولات ارگانیک می‌تواند میزان مواجهه با بقایای سموم و کودهای شیمیایی را کاهش دهد و ارزش غذایی بالاتری را فراهم کند. برای اطمینان از سلامت محصولات، توصیه می‌شود از منابع معتبر و دارای گواهی‌های معتبر خرید کنید و در انتخاب محصولات، به اندازه و رنگ آن‌ها توجه داشته باشید
