اسید سیتریک: ساختار، خواص، موارد استفاده
معرفی اسید سیتریک
اسید سیتریک یا سیتریک اسید یک اسید آلی ضعیف است که در مرکباتی مانند لیمو، پرتقال، پوملو و سایر میوه‌های ترش وجود دارد. مزه ترش مرکبات مانند لیمو و پرتقال به دلیل وجود این ماده است که حدود ۸ درصد وزن خشک آن‌ها را تشکیل می‌دهد. به دلیل قطبیت بالای خود، این ماده کاملاً در آب محلول است.
اگرچه اسید سیتریک به طور طبیعی در مرکبات وجود دارد، اما روش‌های صنعتی نیز برای تولید آن به کار می‌رود تا نیازهای بازار تأمین شود. یکی از رایج‌ترین روش‌ها تخمیر قارچ‌هایی مانند Aspergillus niger یا گونه‌های Candida از منابع کربوهیدراتی نظیر ملاس و نشاسته است.
اسید سیتریک برای سلامتی فواید متعددی دارد و به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی عمل می‌کند. به همین دلیل، در بسیاری از نوشیدنی‌ها، داروها، محصولات مراقبت از پوست و مواد ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود. در این مقاله، به ساختار، خواص، کاربردها و حتی عوارض جانبی این ماده پرکاربرد می‌پردازیم و نکات مهمی را برای خرید اسید سیتریک و اطلاع از قیمت اسید سیتریک بررسی می‌کنیم.
فرمول و ساختار اسید سیتریک
اسید سیتریک نخستین‌بار در سال 1784 توسط شیمیدان کارل ویلهلم شیل از آب لیمو استخراج و به صورت کریستال خالص تهیه شد. این ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C₆H₈O₇ شناخته می‌شود و یک اسید تری‌کربوکسیلیک است؛ یعنی دارای سه گروه کربوکسیل (-COOH) و یک گروه هیدروکسی (-OH) در موقعیت کربن شماره ۲ می‌باشد.
این ماده به عنوان یک متابولیت مهم در چرخه بیوشیمیایی همه موجودات هوازی شناخته می‌شود و به دلیل نبود کربن کایرال، نوری غیرفعال است.
| ویژگی | توضیحات |
|---|---|
| نام محصول | اسید سیتریک (Citric Acid) |
| نام شیمیایی | 2-Hydroxy-1,2,3-propane-tricarboxylic acid |
| فرمول شیمیایی | C₆H₈O₇ |
| جرم مولکولی | 192.12 گرم بر مول |
| شکل ظاهری | پودر یا کریستال سفید |
| بو | بی‌بو |
| طعم | ترش |
| حلالیت در آب | بسیار بالا |
| pH محلول 1% | حدود ۲.۲ |
| گرید محصول | غذایی (Food Grade) و صنعتی (Industrial Grade) |
| بسته‌بندی رایج | کیسه ۲۵ کیلوگرمی، کیسه‌های لمینت‌دار ضد رطوبت |
| کاربردها | صنایع غذایی، نوشیدنی‌ها، داروسازی، مواد شوینده، آرایشی و بهداشتی |
| کشور تولیدکننده | چین، تایلند، ایران و سایر کشورها |
| شرایط نگهداری | محیط خشک، خنک، دور از نور و رطوبت |
| کلمات کلیدی مرتبط | سیتریک اسید، اسید سیتریک، خرید اسید سیتریک، قیمت اسید سیتریک، خرید مواد شیمیایی صنعتی، قیمت به روز مواد شیمیایی |
سنتز اسید سیتریک
با توجه به اینکه تقاضا برای خرید اسید سیتریک بسیار بیشتر از میزان موجودی آن در مرکبات است، تولید صنعتی آن ضرورت دارد. این فرآیند معمولاً از مواد اولیه طبیعی یا سنتزی و با روش‌های شیمیایی و بیولوژیکی انجام می‌شود.
رایج‌ترین روش صنعتی، تخمیر کربوهیدرات‌هایی مانند ملاس یا نشاسته توسط قارچ Aspergillus niger است که بازده بالایی دارد.
کاربردهای اسید سیتریک
۱. صنایع غذایی و نوشیدنی
-
به عنوان عامل طعم‌دهنده ترش و اسیدی‌کننده در نوشابه‌ها، آب‌میوه‌ها و دسرها
-
به عنوان نگهدارنده طبیعی برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و فاسد شدن مواد غذایی
-
کاهش pH در غذاهای منجمد و غیرفعال کردن آنزیم‌های اکسیداتیو
-
استفاده در فرمولاسیون محصولات شیرینی‌پزی و مرباسازی
۲. صنایع شوینده
-
استفاده در صابون‌ها و مواد شوینده برای تنظیم pH
-
نرم کردن آب و افزایش کارایی مواد فعال سطحی
۳. محصولات آرایشی و بهداشتی
-
به عنوان نگهدارنده و تثبیت‌کننده pH در کرم‌ها، شامپوها و لوسیون‌ها
۴. داروسازی
-
به عنوان اسیدساز برای تنظیم pH محلول‌ها
-
عامل ضدانعقاد از طریق کیلیت کردن کلسیم خون
۵. کاربردهای پزشکی و سلامتی
-
پوست لیمو به دلیل داشتن سیتریک اسید و ویتامین C به بهبود سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند
-
نقش در پیشگیری از پوکی استخوان
عوارض جانبی اسید سیتریک
با وجود ایمنی بالای اسید سیتریک، مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد:
-
فرسایش مینای دندان و افزایش خطر پوسیدگی (به‌ویژه در مصرف زیاد نوشیدنی‌های اسیدی)
-
اسیدی شدن معده و ایجاد معده‌درد در مصرف زیاد مرکبات
-
در موارد نادر، علائمی مانند بی‌حسی، گرفتگی عضلات، تغییرات ضربان قلب، تورم سریع بدن، اسهال یا تشنج
تولید و فرآیند صنعتی
در صنعت، سیتریک اسید به صورت گسترده در بیورآکتورها از طریق تخمیر قارچ Aspergillus niger تولید می‌شود. همچنین امکان سنتز شیمیایی از گلیسرول از طریق واکنش‌های چندمرحله‌ای وجود دارد که بازده خوبی دارد.
خرید و قیمت اسید سیتریک
برای خرید اسید سیتریک با کیفیت بالا و بسته‌بندی استاندارد، انتخاب تأمین‌کننده معتبر بسیار مهم است. مجموعه بازرگانی هیرکان به عنوان یکی از واردکنندگان معتبر، این محصول را با خلوص بالا و قیمت رقابتی عرضه می‌کند.
قیمت اسید سیتریک بسته به گرید محصول (غذایی یا صنعتی)، کشور تولیدکننده، حجم سفارش و شرایط بازار متغیر است. برای اطلاع از قیمت به روز مواد شیمیایی و دریافت مشاوره تخصصی، می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سخن پایانی
اسید سیتریک یا سیتریک اسید یک ترکیب طبیعی و پرکاربرد در صنایع مختلف است که علاوه بر فواید فراوان، عوارض جانبی کمی نیز دارد. با توجه به تقاضای بالای بازار، تولید صنعتی آن بخش مهمی از صنعت خرید مواد شیمیایی صنعتی را تشکیل می‌دهد.
گروه شیمیایی بازرگانی هیرکان به عنوان واردکننده برتر مواد شیمیایی اولیه مانند هیدروکسید پتاسیم، SLS، سولفات منگنز، کربنات پتاس، آب اکسیژنه و پرمنگنات پتاسیم، آماده تأمین سیتریک اسید مورد نیاز صنایع مختلف با بهترین کیفیت و قیمت اسید سیتریک رقابتی است.
هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.