توضیحات

اسید سیتریک: ساختار، خواص، موارد استفاده

اسید سیتریک 

اسید سیتریک یک اسید آلی ضعیف است که در مرکباتی مانند لیمو، پرتقال، پوملو و غیره وجود دارد. مزه ترش مرکبات مانند لیمو و پرتقال به دلیل وجود این ماده به میزان 8 درصد وزن خشک کل آن است. این ماده به دلیل قطبیت آن کاملا در آب محلول است.

اگرچه ما می دانیم که این اسید در طبیعت وجود دارد، روش های مختلفی وجود دارد که این ماده را می توان برای برآوردن نیازهای صنعتی سنتز کرد. یکی از رایج ترین روش ها تخمیر قارچ هایی مانند Aspergillus niger یا گونه های Candida از منابع مختلف کربوهیدرات ها مانند ملاس و نشاسته است.

اسید سیتریک برای سلامتی ما بسیار مفید است؛ زیرا به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند. بنابراین، در بسیاری از نوشیدنی ها، داروها، محصولات مراقبت از پوست و همچنین ضد عفونی کننده ها استفاده می شود. در این مقاله، بیایید همه چیز را در مورد ساختار اسید سیتریک و کاربرد و عوارض آن بیاموزیم.

فرمول و ساختار اسید سیتریک

اسید سیتریک اولین بار توسط شیمیدان کارل ویلهلم شیل در سال 1784 با کریستال کردن آن از آب لیمو جدا شد. این ماده یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی ({C_6}{H_8}{O_7}) است. می توان آن را به عنوان یک اسید تری کربوکسیلیک، به عنوان مثال، اسید پروپان- (1،2،3)-تری کربوکسیلیک با یک جایگزین هیدروکسی در موقعیت ({C – 2}) تعریف کرد. این ماده به عنوان اسید تری بازیک نیز شناخته می شود.

اسید سیتریک به عنوان یک متابولیسم بیوشیمیایی مهم در همه موجودات هوازی عمل می کند. همچنین هیچ کربن کایرال ندارد؛ از این رو یک ترکیب نوری غیر فعال است.

اسید سیتریک

سنتز اسید سیتریک

تقاضا برای اسید سیتریک بسیار بیشتر از در دسترس بودن آن در مرکبات است؛ بنابراین باید در صنعت تولید شود. این ماده از مواد طبیعی و همچنین مصنوعی با پیروی از روش های شیمیایی مختلف تهیه می شود.

کاربرد اسید سیتریک

• این ماده بیشتر در غذاها و نوشیدنی هایی ، به طور گسترده ای به عنوان یک عامل طعم دهنده استفاده می شود.
• این ماده به عنوان نگهدارنده غذا عمل می کند؛ زیرا مانند نوشابه ها، آب میوه ها و غیره استفاده می شود و طعمی تند و مرکباتی به آن ها می دهد. بنابراین PH اسیدی آن مانع از رشد بسیاری از باکتری ها روی غذا می شود و در نتیجه از فاسد شدن آن ها جلوگیری می کند. در غذاهای منجمد، اسید سیتریک pH را کاهش می دهد و آنزیم های اکسیداتیو را غیرفعال می کند.
• اسید سیتریک در صابون ها و مواد شوینده برای نرم کردن PH پایه آن ها استفاده می شود.
• همچنین در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان نگهدارنده برای حفظ تعادل pH اسید و باز به کار می رود.
• در داروسازی، از این ماده به عنوان یک اسیدساز برای کنترل pH نیز استفاده می شود و به عنوان یک ضد انعقاد با کیلیت کردن کلسیم در خون عمل می کند.
• در بیماری هایی مانند پوکی استخوان، پوست لیمو به عنوان منبع این ماده، برای بهبود سلامت استخوان ها استفاده می شود، زیرا حاوی مقدار زیادی کلسیم و ویتامین C است که به حفظ استخوان ها کمک می کند.

عوارض جانبی

1. قرار گرفتن بیش از حد در معرض این ماده می تواند مینای دندان را فرسایش دهد که ممکن است منجر به پوسیدگی دندان شود.عمدتا به دلیل مصرف بیش از حد مرکبات این اتفاق نمی افتد؛ اما مصرف بیش از حد نوشیدنی های حاوی اسید سیتریک منجر به این شرایط می شود.
2. گاهی اوقات، اگر مرکبات زیادی مصرف شود، ممکن است باعث اسیدی شدن معده و معده درد شود.
3. عوارض جانبی جدی این ماده شامل بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن، انقباض یا گرفتگی عضلات، افزایش وزن یا تورم سریع در بدن، ضربان قلب سریع یا آهسته، تغییرات خلقی ناگهانی، اسهال، تشنج و غیره است.

اسید سیتریک

سخن آخر

اسید سیتریک به طور طبیعی در مرکبات شامل لیمو، پرتقال، پوملو و غیره یافت می ‌شود. این اسید به طور گسترده در صنایع غذایی به کار می رود، زیرا به عنوان اسیدی ‌کننده، طعم‌ دهنده و عامل کلات‌ کننده عمل می‌کند که آن ها را به نگهدارنده ‌های غذایی مفید تبدیل می‌ کند.

این ماده یک ترکیب غیر سمی است؛ زیرا زیست تخریب پذیر است. بنابراین می توان از آن به طور کامل در صنایع داروسازی برای ساخت دارو استفاده کرد. این اسید از تخمیر Aspergillus niger  در مقادیر زیاد در بیوراکتورها تولید می شود. همچنین به دلیل وجود سه گروه اسید کربوکسیلیک در آب محلول است. این ماده را می توان از طریق یک سری مراحل واکنش به طور شیمیایی از گلیسرول سنتز کرد. این فرآیند بازده خوبی از اسید سیتریک می دهد.

اگرچه اسید سیتریک فواید بسیار زیادی دارد، اما دارای عوارض جانبی کمی نیز هست، از جمله پوسیدگی دندان، حالت تهوع، استفراغ و غیره.

گروه شیمیایی بازرگانی هیرکان به عنوان وارد کننده برتر در زمینه انواع مختلف مواد شیمیایی اولیه مانند هیدروکسید پتاسیم , اس ال اس (sls) , سولفات منگنز , کربنات پتاس , آب اکسیژنه و پرمنگنات پتاسیم  برای کارخانجات صنعتی، آماده ارائه خدمت به شما عزیزان می‌باشد.