توضیحات

سود پرک چیست:

سود پرک یا هیدروکسید سدیم یک ماده قلیایی است (مخفف علمی آن  NaOH). این ماده اولیه برای تولید بسیاری از مواد شیمیایی است و یکی از عناصر ضروری در کارخانه‌های شیمیایی مانند کارخانجات صابون‌سازی به شمار می‌رود. این ماده شیمیایی دی‌اکسید کربن و رطوبت هوا را با سرعتی سریع جذب می‌کند و به همان سرعت در گلیسیرین، آب و الکل حل می‌شود.

تاریخچه سود پرک

زمان دقیقی برای اختراع سود پرک وجود ندارد. با این حال برخی از مورخان بر این باورند که اولین ذکر این ماده به اواخر قرن سیزدهم باز می گردد. از سوی‌دیگر، یکی از بزرگان یمن در کتاب اختراعات انواع هنرهای صنعتی از فرآیند تولید هیدروکسید سدیم به‌عنوان یکی از مراحل ساخت صابون یاد می‌کند. این ماده در سال 1791 توسط یک شیمیدان فرانسوی به طور انبوه تولید شد. اکنون، در قرن بیستم، یکی از روش های تولید NaOH الکترولیز NaCl یا NaCl است.

 کاربردهای سود پرک

آیا می دانید بهترین کاربرد سود پرک چیست؟ در ادامه به بررسی فواید این ماده در صنایع مختلف می پردازیم.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در صنعت نساجی: از این ماده در صنعت نساجی برای رنگرزی الیاف مصنوعی مانند پلی استر و نایلون و همچنین فرآوری کتان استفاده می شود.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در تولید مواد غذایی: سود پرک برای تولید نوعی چوب نمک برای تهیه خرده نان، پردازش و فرآوری زیتون استفاده می شود. همچنین در پوست کندن گوجه فرنگی و سایر میوه ها، تهیه کنسرو و پوست کندن سیب زمینی کاربرد دارد. از دیگر فواید آن می‌توان به جلوگیری از رشد کپک‌ها و باکتری‌های مواد غذایی و در نتیجه کمک به جلوگیری از فساد آن‌ها اشاره کرد.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در داروسازی و پزشکی: جالب است بدانید که از این ماده برای تولید بسیاری از داروها مانند آسپرین، مسکن، ضد انعقاد، ضد انعقاد شریانی و … استفاده می شود.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در استخراج آلومینیوم: سود پرک به عنوان یک ترکیب قلیایی برای آبکاری قطعات آلومینیومی به کار می رود. همچنین برای حل کردن سنگ معدن بوکسیت و در نتیجه رسوب اکسید آلومینیوم یا آلومینا استفاده می شود.

·        کاربرد سود پرک در صنعت کاغذ: بیشترین کاربرد این ماده در صنایع سلولزی یا کاغذسازی است. در فرآیندهایی مانند ساخت خمیر کاغذ، سفید کردن خمیر، تصفیه آب و حذف جوهر از کاغذ بازیافتی استفاده می شود.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در تولید از سلفون و ابریشم مصنوعی: برای افزایش براقیت، درخشندگی و استحکام سلولز از این ماده استفاده می شود. همچنین در تولید سلفون و الیاف مصنوعی ابریشم به کار می رود.

·        کاربرد سود پرک در تولید صابون و مواد شوینده: تولید مواد شوینده یکی دیگر از صنایعی است که سود پرک در آن بسیار حائز اهمیت است. در این صنعت از هیدروکسید سدیم در فرایندی استفاده می‌شود که در آن چربی‌ها، روغن های گیاهی و فونداسیون ها به صابون تبدیل می گردند. از طرفی بذر کتان یک ترکیب بسیار مهم برای تولید مواد ضروری به نام سورفکتانت های آنیونی در تهیه مواد شوینده است.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در صنعت شیشه: این ماده را می توان به عنوان جایگزینی برای خاکستر سودا در بسیاری از صنایع از جمله شیشه سازی، تولید فسفات و سیلیکات استفاده کرد.

·        کاربرد هیدروکسید سدیم در فرآیندهای شیمیایی: سود پرک به عنوان ماده اولیه در تولید بسیاری از محصولات شیمیایی از جمله موارد زیر استفاده می شود: تولید مواد پلاستیکی، تولید چسب تولید، حلال تولید، علف کش، تولید رنگ و جوهر، تولید مواد پوششی

·        کاربرد در صنعت چرم: از هیدروکسید سدیم و سولفید سدیم در در کارخانه های چرم سازی استفاده می شود. این ترکیب به پوست نفوذ کرده و به ریشه یا فولیکول های مو حمله می کند. به این ترتیب پشم و مو به راحتی از پوست جدا می شوند.

·        کاربرد سود پرک در پتروشیمی و پالایشگاه: هیدروکسید سدیم در اکتشاف نفت، تولید و فرآوری گاز طبیعی و نفت استفاده می شود.

·        کاربرد در تولید سوخت و انرژی تجدیدپذیر: سود پرک در تولید پیل های سوختی و همچنین در تولید رزین های اپوکسی مورد استفاده در تولید توربین های بادی استفاده می شود. از سوی دیگر، این ماده برای تنظیم PH برای تولید متیل سدیم و در نهایت برای تولید بیودیزل و بیواتانول به کار می رود.

اقدامات احتیاطی در زمان استفاده از سود پرک

هنگام استفاده از سود پرک مراقب باشید:

• از دستکش های پزشکی استفاده کنید.
• برای محافظت در برابر بخار ناشی از حل شدن این ماده در آب، از عینک های محکم استفاده کنید.
• هنگام حل کردن آن در آب از ماسک (ماسک روی بینی و دهان) استفاده کنید.
• لباس هایی بپوشید که تمام بدن را بپوشاند و از پارچه های سبک نباشد.
• ظرف اختلاط سود پرک با آب باید از جنس استنلس استیل یا شیشه مقاوم در برابر حرارت باشد. هنگام حل کردن این ماده از هیچ ابزار آلومینیومی استفاده نکنید؛ زیرا در برابر آلومینیوم واکنش می دهد.
• هنگام نگهداری این ماده باید آن را در مکانی امن و دور از دسترس کودکان قرار دهید.
• سود پرک را در ظرف در بسته و دور از رطوبت نگه دارید.این ماده آب را جذب کرده و به آن واکنش نشان می دهد.